Η συνεχής έκθεση των παιδιών στις οθόνες, η καθιστική ζωή και η μειωμένη δραστηριότητα σε εξωτερικούς χώρους έχουν οδηγήσει σε αύξηση των διαθλαστικών σφαλμάτων και ιδιαίτερα της μυωπίας με γεωμετρική πρόοδο ήδη από την προσχολική ηλικία.

 «Δυστυχώς, με την αλλαγή του τρόπου ζωής των παιδιών βλέπουμε να υπάρχει μία έξαρση και μία γεωμετρική αύξηση των περιστατικών αυτών», επισημαίνει ο χειρουργός οφθαλμίατρος – παιδοφθαλμίατρος, διευθυντής του Παιδοφθαλμολογικού Ελλάδος, επισκέπτης καθηγητής Παιδοοφθαλμολογίας – Στραβισμού στο Case Western Reserve University του Κλίβελαντ των ΗΠΑ και στο Life Line Express Academy του Χονγκ Κονγκ, Νίκος Κοζέης.

 «Τα παιδιά είναι εκτεθειμένα στις οθόνες, ζουν μέσα στους τοίχους, δεν δραστηριοποιούνται σε ελεύθερους χώρους και βλέπουμε ειδικά στη μυωπία, στη σχολική και την εφηβική ηλικία, να έχει πάρει μία επιδημική πλέον μορφή, η οποία ανησυχεί σε διεθνές επίπεδο τον επιστημονικό κόσμο», αναφέρει ο κ. Κοζέης σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, με αφορμή την ομιλία του με θέμα «Πότε συνταγογραφούμε γυαλιά στα παιδιά», στο 2ο Πανελλήνιο Συνέδριο της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ελευθεροεπαγγελματιών Παιδιάτρων.

 «Πρέπει να σκύψουμε στο πρόβλημα της κατάχρησης των οθονών»

 «Εκείνο που πρέπει να δούμε και να σκύψουμε ως κοινωνία και επιστημονική κοινότητα είναι το πρόβλημα της κατάχρησης των οθονών. Και δεν μιλώ μόνο από πλευράς ματιών, αλλά και γενικότερα για την κουλτούρα που διαμορφώνεται στις παιδικές και εφηβικές γενιές αυτής της εποχής. Σίγουρα τα μάτια πρέπει να είναι στην πρώτη γραμμή. Βλέπουμε, δυστυχώς, να αλλάζει και η επιδημιολογία. Δεν βλέπαμε μυωπίες στα προσχολικά παιδιά, ενώ τώρα αρχίζουμε και έχουμε δείγματα από τα νήπια και μερικές φορές και νωρίτερα. Σε αυτό έχουν μεγάλο μερίδιο ευθύνης όλοι μας, αλλά πρωτίστως οι γονείς, οι οποίοι τα ωθούν σε αλόγιστη χρήση οθόνης», προσθέτει ο κ. Κοζέης.

Τα ανησυχητικά στοιχεία

Όπως αναφέρει ο κ. Κοζέης, τα στοιχεία είναι ανησυχητικά, καθώς η μυωπία αρχίζει να εμφανίζεται από την προσχολική ηλικία.

 «Στις προσχολικές ηλικίες κυριαρχεί κυρίως η υπερμετρωπία και ο αστιγματισμός. Στις σχολικές και εφηβικές ηλικίες έχουμε κυρίως τη μυωπία. Αυτό που βλέπουμε τώρα είναι ότι εμφανίζεται μυωπία και στα προσχολικά χρόνια – περίπου στα νήπια – και αυτό είναι ανησυχητικό. Και ο λόγος που αυτό μας ανησυχεί είναι ότι, όταν αρχίσει η μυωπία νωρίς, περιμένουμε να ανέβει ψηλά, και η υψηλή μυωπία συνοδεύεται από σοβαρές οφθαλμολογικές συννοσηρότητες, όπως η αποκόλληση αμφιβληστροειδούς και άλλες οφθαλμοπάθειες. Σήμερα έχουμε, δυστυχώς, παιδιά που στα επτά τους χρόνια έχουν τρεις και τέσσερις βαθμούς μυωπίας – και ακόμη περισσότερους. Κάποτε αυτό ήταν σπάνιο. Αυτά τα μάτια είναι πιο ευαίσθητα και, επειδή εκτίθενται σε δραστηριότητες όπως το taekwondo κ.λπ., τα αποτρέπουμε, γιατί μπορεί να υπάρξουν τραυματισμοί και άλλα γεγονότα που απειλούν την όραση. Και αυτό είναι το ανησυχητικό για τη διεθνή κοινότητα», προσθέτει ο κ. Κοζέης.

   Η όραση είναι μοχλός της ανάπτυξης του παιδιού

Ο κ. Κοζέης σημειώνει ότι τα διαθλαστικά σφάλματα – η μυωπία, η υπερμετρωπία, ο αστιγματισμός – είναι από τις συχνότερες αιτίες διαταραχών της όρασης στην παιδική ηλικία και είναι κάτι που πρέπει να εντοπίζουμε και να αντιμετωπίζουμε εγκαίρως.

 «Η όραση είναι πάρα πολύ ισχυρός μοχλός που σπρώχνει όλη την ψυχοκινητική ανάπτυξη ενός παιδιού, και όταν αυτή είναι διαταραγμένη, επηρεάζει πολλές, σχεδόν όλες, τις οπτικά καθοδηγούμενες δραστηριότητες και δεξιότητες ενός παιδιού. Έτσι, λοιπόν, κάτι πάρα πολύ σημαντικό είναι οι προληπτικοί έλεγχοι στην προσχολική ηλικία – και μάλιστα επαναλαμβανόμενοι, γιατί το παιδί αλλάζει συνεχώς κάθε χρόνο, οπότε πρέπει να το παρακολουθούμε», εξηγεί ο κ. Κοζέης.

Ποια παιδιά χρειάζονται γυαλιά;

«Όλα τα παιδιά στην προσχολική ηλικία έχουν κάποιες μικρές διαθλαστικές ανωμαλίες – “σφάλματα” καλύτερα – τα οποία είναι μέσα στη φυσική εξέλιξη της όρασης στην περίοδο της ανάπτυξης. Αυτό δεν σημαίνει ότι όλα χρειάζονται γυαλιά. Αυτά που λέμε εμείς, στη δική μας γλώσσα, “κλινικά σημαντικά διαθλαστικά σφάλματα”, που θέλουν συνταγογράφηση γυαλιών, είναι σε ποσοστό μικρότερο, γύρω στο 6 με 8% των παιδιών», σημειώνει ο κ. Κοζέης και προσθέτει: «Εκείνο που πρέπει να ξέρει ο κόσμος είναι ότι ο πρώτος έλεγχος μπορεί να γίνει στο μαιευτήριο, για να αποκλείσουμε εάν υπάρχουν οργανικές βλάβες που πρέπει να αντιμετωπιστούν άμεσα. Αν δεν ανησυχήσει κάτι τον γονιό ή τον παιδίατρο, μία καλή ηλικία για έλεγχο είναι γύρω στα τρία χρόνια του παιδιού, και μετά ο έλεγχος πρέπει να επαναληφθεί δύο ή τρεις φορές μέχρι το παιδί να πάει στο σχολείο. Στη συνέχεια, αν υπάρχει κάποιο πρόβλημα μέσα στη σχολική ζωή του, αν εμφανίσει μυωπία και φοράει γυαλιά, θα πρέπει να παρακολουθείται».

Ο κ. Κοζέης επισημαίνει ότι πιο υποψιασμένοι πρέπει να είναι οι γονείς που φορούν γυαλιά – όταν δηλαδή υπάρχει κληρονομικότητα – αλλά και οι γονείς παιδιών που γεννήθηκαν πολύ πρόωρα ή έχουν άλλες ιδιαιτερότητες, αναπτυξιακές διαταραχές ή σύνδρομα. Αυτά τα παιδιά έχουν σε πολύ υψηλό ποσοστό διαθλαστικά σφάλματα και, στα αναπτυξιακά προβλήματα που έχουν, προστίθεται και το πρόβλημα της όρασης που τα αποδιοργανώνει. Ενώ, αντίθετα, εάν διορθωθεί η όραση, βελτιώνονται γενικότερα.

Πώς αντιλαμβάνονται οι γονείς ότι το παιδί δεν βλέπει καλά;

 «Μέσα από τις συμπεριφορές τους ή από τους προληπτικούς ελέγχους βλέπουμε ότι παιδιά έχουν μειωμένη όραση για την ηλικία τους. Κάθε ηλικία έχει δικά της σκορ. Υπάρχουν παιδιά με μειωμένη όραση που προσπαθούν να υιοθετήσουν στρατηγικές – όπως να στραβίζουν, να κρατούν το κεφάλι τους παράξενα ή να μισοκλείνουν τα μάτια. Αυτό υποψιάζει τους γονείς και τους παιδιάτρους. Εμείς τα ελέγχουμε, το διαπιστώνουμε, μετράμε τα διαθλαστικά σφάλματα και τους δίνουμε γυαλιά. Το πολύ σημαντικό είναι ότι ένα παιδί που πραγματικά χρειάζεται γυαλιά, δεν χρειάζεται κανείς να το πιέσει – το αντιλαμβάνεται, βλέπει τη διαφορά και τα χρησιμοποιεί μόνο του», αναφέρει ο κ. Κοζέης.

Οι διαθλαστικές επεμβάσεις και οι φακοί επαφής

Όσον αφορά τις διαθλαστικές επεμβάσεις με λέιζερ που γίνονται σε ενήλικες για να “σβήσουν” οι βαθμοί του διαθλαστικού σφάλματος, ο κ. Κοζέης σημειώνει ότι αυτές δεν γίνονται σε παιδιά, πλην σπανίων εξαιρέσεων, και κυρίως σε παιδάκια με ειδικές ανάγκες, που δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν γυαλιά ή φακούς επαφής.

 «Οι διαθλαστικές επεμβάσεις σε παιδιά δεν επιτρέπονται, γιατί τα μάτια των παιδιών και η όραση βρίσκονται σε δυναμική αναπτυξιακή τροχιά, οπότε δεν μπορεί κανείς να προβλέψει τι να διορθώσει. Και τώρα βλέπουμε, δυστυχώς, και σε ενηλίκους εξελισσόμενη μυωπία και μετά τα 18 χρόνια, ενώ και τα ηλικιακά όρια για διαθλαστικές επεμβάσεις με λέιζερ έχουν ανέβει», αναφέρει ο κ. Κοζέης.

Όσον αφορά τους φακούς επαφής, λέει ότι μπορούν να χρησιμοποιηθούν κυρίως στην εφηβική ηλικία, λόγω δραστηριοτήτων, π.χ. αθλητικών, που δυσκολεύουν τη χρήση γυαλιών.

Για τους εκατομμύρια ενήλικες που ζουν σήμερα με προδιαβήτη ή με αυξημένα επίπεδα σακχάρου στο αίμα, η ιδέα ότι ένα φρούτο θα μπορούσε να βοηθήσει στη μείωση του κινδύνου διαβήτη ακούγεται παράλογη.

Μια νέα μελέτη δείχνει ότι η μαγνητική τομογραφία καρδιάς υπό κόπωση (stress MRI) μπορεί να αποκαλύψει μορφές στηθάγχης που δεν εντοπίζονται με την κλασική αγγειογραφία, ειδικά στις γυναίκες. Ένα βήμα προς την πιο ακριβή και εξατομικευμένη διάγνωση καρδιακών παθήσεων.

Από τη Ρούλα Σκουρογιάννη

Νέα μελέτη αποκαλύπτει καρδιακά προβλήματα που «κρύβονται» πίσω από φυσιολογικές εξετάσεις

Μια νέα διαγνωστική προσέγγιση μπορεί να εντοπίζει περιπτώσεις ασθενών με πόνο στο στήθος, ο οποίος οφείλεται στην καρδιά, ακόμη κι όταν οι μεγάλες στεφανιαίες αρτηρίες φαίνονται φυσιολογικές στις κλασικές εξετάσεις αγγειογραφίας.

Η ανακάλυψη αυτή, που παρουσιάστηκε στο ετήσιο επιστημονικό συνέδριο της Αμερικανικής Καρδιολογικής Εταιρείας (AHA) στη Νέα Ορλεάνη, δίνει νέα διάσταση στη διάγνωση της μικροαγγειακής στηθάγχης – μιας μορφής καρδιακής πάθησης που συχνά παραμένει αδιάγνωστη, ιδιαίτερα στις γυναίκες.

Όταν η αγγειογραφία δεν αρκεί

Κατά τη διάρκεια της συνήθους εξέτασης αγγειογραφίας, οι γιατροί εγχέουν σκιαγραφικό στις αρτηρίες που μεταφέρουν αίμα στην καρδιά, ώστε να εντοπίσουν πιθανές στενώσεις ή αποφράξεις στα μεγαλύτερα αγγεία. Ωστόσο, όπως εξηγεί ο επικεφαλής της μελέτης Δρ. Colin Berry από το Πανεπιστήμιο της Γλασκώβης, «πολλοί ασθενείς μπορεί να έχουν πραγματική στηθάγχη, ακόμη κι όταν οι κύριες αρτηρίες φαίνονται εντελώς ανοιχτές».

Σε αυτές τις περιπτώσεις, ο γιατρός προτείνει τη χρήση καρδιακής μαγνητικής τομογραφίας υπό κόπωση (stress cardiac MRI), η οποία επιτρέπει την παρακολούθηση της ροής του αίματος στην καρδιά ενώ ο ασθενής βρίσκεται σε κατάσταση «άσκησης». Αυτή η μέθοδος, σύμφωνα με τον Berry, είναι ιδιαίτερα χρήσιμη στις γυναίκες, που συχνότερα παρουσιάζουν στηθάγχη μικρών αγγείων, η οποία συχνά περνά απαρατήρητη.

Η μελέτη: 250 ασθενείς, νέα διαγνωστικά ευρήματα

Η ερευνητική ομάδα μελέτησε 250 ενήλικες με πόνο στο στήθος αλλά χωρίς φραγμένες αρτηρίες σύμφωνα με την αγγειογραφία. Όλοι υποβλήθηκαν σε εξέταση stress MRI καρδιάς, με στόχο να εντοπιστούν πιθανά προβλήματα στη ροή αίματος των μικρότερων αγγείων.

Στους μισούς συμμετέχοντες, τα αποτελέσματα της μαγνητικής κοινοποιήθηκαν στους γιατρούς και στους ίδιους τους ασθενείς ώστε να καθοδηγήσουν τη θεραπευτική προσέγγιση. Στους υπόλοιπους, οι γιατροί βασίστηκαν μόνο στα αποτελέσματα της αρνητικής αγγειογραφίας.

Τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά: όταν οι γιατροί είχαν στη διάθεσή τους τις εικόνες της μαγνητικής τομογραφίας, περίπου οι μισοί ασθενείς διαγνώστηκαν με μικροαγγειακή στηθάγχη. Αντίθετα, όταν η διάγνωση βασιζόταν μόνο στην αγγειογραφία, το ποσοστό αυτό ήταν λιγότερο από 1%.

Η σημασία για τις γυναίκες και η βελτίωση της ποιότητας ζωής

Πάνω από τους μισούς ασθενείς που διαγνώστηκαν με μικροαγγειακή στηθάγχη ήταν γυναίκες, γεγονός που επιβεβαιώνει ότι η συγκεκριμένη πάθηση συχνά παραβλέπεται στο γυναικείο πληθυσμό. Επιπλέον, η μελέτη έδειξε ότι η ακριβής διάγνωση συνδέεται με σημαντική βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών, καθώς τους επιτρέπει να λάβουν στοχευμένη φαρμακευτική αγωγή και να διαχειριστούν καλύτερα τα συμπτώματά τους.

Η νέα εποχή στη διάγνωση της στηθάγχης

«Τα αποτελέσματα της μελέτης ανοίγουν έναν νέο δρόμο για τα άτομα που υποφέρουν από πόνο στο στήθος», τόνισε ο Δρ. Berry.
«Η κλινική πρακτική θα πρέπει πλέον να συμπεριλαμβάνει τη μαγνητική τομογραφία καρδιάς υπό κόπωση ως βασική εξέταση για τη διάγνωση της στηθάγχης — ιδίως στις γυναίκες που παρουσιάζουν συμπτώματα αλλά δεν έχουν αποφράξεις στις κύριες αρτηρίες».

Η νέα αυτή προσέγγιση, συνδυάζοντας τεχνολογία αιχμής και εξατομικευμένη διάγνωση, υπόσχεται να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζονται οι ασθενείς με ανεξήγητο πόνο στο στήθος, δίνοντας έμφαση στη διαγνωστική ακρίβεια και την πρόληψη.

Τίποτα δεν επιτρέπει, με βάση τα τρέχοντα επιστημονικά δεδομένα, τον συσχετισμό μεταξύ της χρήσης παρακεταμόλης στη διάρκεια της εγκυμοσύνης και της εμφάνισης διαταραχών αυτιστικού φάσματος στα παιδιά,

Η αποκρυπτογράφηση της ανοσολογικής προστασίας που προσφέρουν τα εμβόλια κατά της COVID-19 εξακολουθεί να αποτελεί βασική προτεραιότητα για την ιατρική έρευνα.

Για πρώτη φορά,

Η αποκρυπτογράφηση της ανοσολογικής προστασίας που προσφέρουν τα εμβόλια κατά της COVID-19 εξακολουθεί να αποτελεί βασική προτεραιότητα για την ιατρική έρευνα.

Για πρώτη φορά,

Ο εμβολιασμός παιδιών και εφήβων κατά της Covid αποτελεί ένα καλό μέτρο δημόσιας υγείας, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε σήμερα, η οποία διαπίστωσε ότι

Η συχνότητα εμφάνισης υψηλής αρτηριακής πίεσης σε παιδιά και έφηβους κάτω των 19 ετών σχεδόν διπλασιάστηκε την τελευταία εικοσαετία, από περίπου 3,2% το 2000 σε πάνω από 6,2% το 2020,

ΒΑΣΙΚΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

• Η επαναμόλυνση διπλασίασε τον κίνδυνο εμφάνισης μακροχρόνιας COVID στους νέους, σύμφωνα με μελέτη.